Cycnoches peruviana

Rolfe 1891
Podrodzina: Epidendroideae
Plemię: Gongoreae
Podplemię: Catasetinae

 

Foto: © Grażyna Siemińska. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Cycnoches peruviana

Występowanie:

Ekwador i Peru. Rosną w wilgotnych tropikalnych i górskich lasach na wschodnich zboczach Andów. W Ekwadorze spotyka się je w prowincjach Napo i Zamora-Chinchipe na wysokościach 450-800 m. W Peru spotykane są w departamencie Hunuco w pobliżu Leoncio Prado w Cordillera Azul, na wysokości 1450 m.  

Klimat:

Skrajne zarejestrowane temperatury to 32°C i -1°C.
Średnia wilgotność około 80% przez cały rok.
Opady od 114 mm w grudniu do 600 mm w maju i we wrześniu.
Średnie temperatury (dzień/noc) od 25,6/12,8°C w styczniu do 26,3/14,3°C przez całe lato.
Okres kwitnienia: Jesień, ale czasem kwitnie także w lutym.

Uwagi różne:

Okres kwitnienia podawany w danych klimatycznych pochodzi z doniesień hodowców. W siedlisku w Peru rośliny kwitną od lata do początków jesieni, natomiast te w Ekwadorze kwitną późną jesienią i zimą. 

 

Informacje o roślinie i kwiatach:

Wielkość i typ rośliny:

Jest to raczej duży epifit o wzroście sympodialnym, dorastający do wysokości 15 cm. 

Pseudobulwy/łodyga:

Pseudobulwy mają 8-11 cm długości. Gęsto skupione, podłużno-stożkowe do maczugowatych, pseudobulwy są całkowicie okryte szerokimi, obejmującymi je rurkowatymi osłonkami, z których w górnej części pseudobulwy wyrastają liście.

Liście:

Liście mają do 17 cm długości i 2-3 cm szerokości. Z osłonek w górnej części każdej pseudobulwy wyrasta kilka par lancetowatych liści. Są one dość miękkie, ułożone dwurzędowo i mają wachlarzykowate wzdłużne złożenia. Wyprostowane do rozpostartych liście mają gęste żyłkowanie na spodniej stronie, są ostro zakończone, a zwężone przy podstawie. Na krótkim odcinku powyżej połączenia ze złożoną pochewką liściową są złożone wzdłuż środkowego nerwu. Liście mają zmienną wielkość, a najmniejsze na dolnych osłonkach są wręcz tylko trójkątnymi wypustkami. Im wyżej na przyroście, tym są coraz większe. 

Kwiatostan:

Boczny pęd kwiatowy, wyrastający wzdłuż osi osłonek w pobliżu środka najmłodszej dojrzałej pseudobulwy, może mieć różną długość zależnie od tego, czy są na nim kwiaty męskie, czy żeńskie. Pędy z kwiatami męskimi są długie i poza krótką wyprostowaną podstawą przyjmują pozycję zwisającą. Mogą mieć ponad 30 cm długości, a kwiaty rozwijają się na prawie całej jego długości. Pędy z kwiatami żeńskimi są bardzo krótkie, często niewiele dłuższe niż 2,5 cm, i także wyginają się lub zwisają wkrótce po wydostaniu się z osłonek. 

Kwiaty:

Na kwiatostanie z męskimi kwiatami rozwija się wiele stosunkowo małych kwiatów, natomiast w przypadku kwiatów żeńskich jest ich tylko kilka, ale są większe.


Foto: © Grażyna Siemińska. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Męskie kwiaty, w naturalnej pozycji z zawiniętymi płatkami, mają ok. 2 cm szerokości w poprzek płatków okółka wewnętrznego, ale mogą mieć ponad 3 cm długości od wierzchołka płatka grzbietowego do wierzchołka warżki. Płatki obu okółków są żółtawo-zielone z brązowawo czerwonymi plamkami. Warżka jest biała, oprócz pazura i 4 par maczugowatych wyrostków, które są zielone. Długi, zakrzywiony w kształcie litery U prętosłup jest zielony i ma czerwone plamki w kierunku wierzchołka, ale jest brązowy na dwóch trzecich swojej długości od strony podstawy. Pokrywa komory pyłkowej jest jasnożółta i ma ciemnoróżowe kropki. Wąskie, ostro zakończone, podłużnie lancetowate płatki obu okółków są silnie wygięte i skręcone. Po rozłożeniu mają ok. 2,8 cm długości i 0,6-0,8 cm szerokości, a płatki okółka wewnętrznego są nieco szersze niż płatki okółka zewnętrznego. Wąska, ostro zakończona warżka ma blaszkę z 4 parami maczugowatych wyrostków i zgrubienie z parą wydłużonych, zakrzywionych wyrostków. Prętosłup jest bardzo wysmukły, silnie wygięty w łuk i ma ok. 2,5 cm długości. Zarówno męskie, jak i żeńskie kwiaty mają warżkę w górnej pozycji. Płatki obu okółków w przypadku kwiatów żeńskich są szaro-zielone, warżka jest biała z szaro-zielonym wierzchołkiem, a prętosłup jest jaskrawo zielony. Elementy kwiatu są szeroko rozpostarte, grube i mięsiste.


Foto: © Piotr Piesik. Wszelkie prawa zastrzeżone.

Kwiaty żeńskie mają ok. 6 cm średnicy z wąsko lancetowatymi, ostro zakończonymi płatkami okółka zewnętrznego, które mają 3,8 cm długości i 0,9 cm szerokości. Płatek grzbietowy jest wyprostowany, a raczej sierpowate boczne płatki zewnętrzne zakrzywiają się do środka w kierunku wierzchołków. Szeroko lancetowate, ostro zakończone płatki okółka wewnętrznego mają długość 3 cm i szerokość 1,5 cm. Wąsko sercowata, ostro zakończona warżka ma prawie taką samą wielkość, jak płatki okółka wewnętrznego.

Tłumaczenie: Grażyna Siemińska


-----------------  U P R A W A  ----------------

Temperatura:

Roślina ciepłolubna.

Podobna w ciągu całego roku - średnie temperatury dnia 25-27°C, średnie temperatury nocy 13-14°C, z amplitudą wahań dobowych 11-14°C. Podany zakres temperatur odzwierciedla najchłodniejsze warunki, w jakich powinno się uprawiać ten gatunek. Średnia minimalna temperatura w siedlisku naturalnym Ekwadoru może być nawet o 3°C wyższa niż podana w tabeli klimatycznej. 

Światło:

Gatunki Cycnoches w różny sposób reagują na uprawę przy różnych poziomach światła. Można je uprawiać przy tak niskim poziomie, jak 10000 luksów, lub przy wysokim, osiągającym nawet 45000 luksów. Od poziomu natężenia światła w uprawie zależy jednak płeć wytwarzanych kwiatów. Przy niskim poziomie światła powstają kwiaty żeńskie, a przy wysokim kwiaty męskie. Czasami zdarza się, że na jednym kwiatostanie są zarówno kwiaty żeńskie i męskie, ale na ogół na każdym kwiatostanie są kwiaty tylko jednej płci. 

Podlewanie:

Przez większość roku opady są bardzo obfite, ale w okresie zimy ich ilość jest nieco mniejsza. W okresie aktywnego wzrostu trudno jest przelać rośliny, pod warunkiem, że podłoże nie jest rozłożone, a korzenie są w stanie szybko przesychać po podlaniu. Mięsiste pseudobulwy są skłonne do gnicia, jeżeli roślina będzie nadmiernie podlewana, a podłoże zleżałe i nieprzepuszczalne. Gdy pod koniec jesieni przyrosty osiągają dojrzałość, ilość wody należy zmniejszyć. Rośliny te na ogół tracą liście na zimę. 

Nawożenie:

W okresie aktywnego wzrostu rośliny należy nawozić co tydzień 1/4-1/2 zalecanej dawki nawozu dla storczyków. Wielu hodowców preferuje stosowanie zrównoważonego nawozu przez cały rok. Inni jednak, od wiosny do połowy lata stosują nawóz wysokoazotowy, przechodząc na wysokofosforowy późnym latem i jesienią. 

Podłoże:

Rośliny można uprawiać w pojemnikach z dobrym drenażem lub na podkładkach z korka lub paproci drzewiastej. W przypadku roślin zamocowanych na podkładkach nie ma praktycznie problemów z gniciem spowodowanym zalaniem rośliny, ale wiele osób nie jest w stanie zapewnić takim roślinom odpowiednio wysokiej wilgotności w okresie letnim. Dlatego najczęściej rośliny te są uprawiane w glinianych lub plastikowych doniczkach wypełnionych podłożem o doskonałym drenażu i zapewniającym dobre napowietrzenie wokół korzeni. Gdy rośliny są w stanie uśpienia, zwykle lepiej jest wyjąć je z doniczek, sterylnym narzędziem obciąć korzenie i grupę pseudobulw umieścić w pustej doniczce aż do końca zimy. Gdy wiosną pojawiają się nowe przyrosty, rośliny należy przesadzić do doniczek tylko nieco większych, tak aby utrzymać grupę pseudobulw i aby było tylko miejsce na jednoroczne nowe przyrosty, a użyte podłoże powinno być luźne, ale zapewniające zatrzymanie części wilgoci. Wielu hodowców stosuje korę jodłową o średniej granulacji lub pocięte włókna paproci drzewiastej z dodatkiem kawałków perlitu, który pomaga utrzymać przewiewność podłoża, ale równocześnie zatrzymuje część wilgoci. Dodatek węgla drzewnego również poprawia przepuszczalność podłoża, a także zabezpiecza przed zakwaszeniem. Rośliny te wydają się lepiej rosnąć i mają mniej problemów z gniciem, jeżeli są przesadzane każdego roku. 

Wilgotność powietrza:

Około 80% przez większość roku, spada do około 75% przez okres kilku zimowych miesięcy. 

Okres spoczynku:

Przedstawione tu warunki temperaturowe powinny być utrzymywane przez cały rok. Choć w siedlisku naturalnym opady są obfite przez cały rok, to uprawianym roślinom w okresie zimowym jej ilość należy zmniejszyć. Rośliny te normalnie zrzucają liście zimą, ale te uprawiane w temperaturach powyżej 16°C mogą ich nie zrzucać. Zimą wymagany jest suchy spoczynek i hodowcy podają, że rośliny te są bardzo wrażliwe na nadmiar wody w tym okresie. Jeżeli w okresie spoczynku roślinę wyjmiemy z doniczki, to po usunięciu starych korzeni możemy umieścić grupę pseudobulw w pustej glinianej lub plastikowej doniczce aż do pojawienia się wiosną nowych przyrostów. Hodowcy sugerują, aby zarówno rośliny zamontowane na podkładkach, jak i te umieszczone w pustych doniczkach, zamgławiać lub lekko podlewać raz na tydzień. Brak podłoża wokół korzeni ułatwia szybsze ich przesychanie i zabezpiecza przed gniciem. Po pojawieniu się wiosną nowych przyrostów rośliny należy posadzić do świeżego podłoża, ale ilość wody przy podlewaniu można zwiększyć dopiero wtedy, gdy zaczną rosnąć nowe korzenie. Nawożenie należy całkowicie wyeliminować aż do momentu, gdy wiosną rozpocznie się intensywniejsze podlewanie.